Ông Vua lạ đời

ÔNG VUA LẠ ĐỜI (CN XXXIV/TN-B)

Cũng đã hơn một lần kẻ viết bài này chia sẻ về thói đời chỉ ham chuộng cái vỏ bên ngoài mà quên mất những câu tục ngữ cổ nhân cảnh giác:  “Xanh vỏ đỏ lòng”, “Tốt mã dẻ cùi”, “Thùng rỗng kêu to”. Tiêu biểu cho quan niệm trên là hình ảnh những ông vua thời phong kiến được coi trọng ví như con rồng: Thân thể của vua đựơc gọi là mình rồng (“long thể”), mặt là mặt rồng (“long nhan”), râu là râu rồng (“long tu”), nơi vua ở là điện rồng (“long điện”:), áo vua mặc là áo rồng (“long bào”), ghế vua ngồi là ghế rồng (“long ỷ”), giường vua nằm là giường rồng (“long sàng”), xe vua đi là xe rồng (“long xa”), đến khi vua chết thì phải tìm mạch rồng (“long mạch”) mà táng xác và bắt cả nước phải để tang (quốc tang). Chưa hết, vì là rồng nên chỗ vua ngồi tại triều đình phải là một cái ghế được chạm khắc hình rồng và sơn son thếp vàng choáng lộn, gọi là ngai vàng (“bảo toạ”). Khiếp! Cái gì cũng rồng hết trơn, chỉ khác một điều, ấy là rồng thì phun nước, mà vua thì hét ra lửa, mửa ra khói.

Dông dài đôi điều về những ông vua thời phong kiến cho vui và có cái cớ để dẫn nhập. Nay xin nghiêm chỉnh vào đề: Bài Tin Mừng hôm nay (CN XXXIV/TN-B – Ga 18, 33b-37) trình thuật về một ông vua thật kỳ lạ (vua không có ngai vàng, áo rồng, ghế rồng, giường rồng, thậm chí không có cả điện rồng để họp triều đình). Đó chính là một người xuất thân trong một gia đình lao động nghèo ở một làng quê nghèo và hẻo lánh; là con của một ông thợ mộc trầm lặng và một bà nội trợ hiền lành. Cách ăn mặc thì xuềnh xoàng, tụ họp môn đệ (kiểu như họp triều đình) để giảng dạy khi thì trên một bãi cỏ, lúc thì ven đường đi, bên bờ giếng, trên triền núi, nếu có tụ họp trong nhà thì lại là nhà của một bệnh nhân hay một người nghèo kiết xác. Khi di chuyển thì đa phần là lội bộ hơn là cưỡi ngựa hoặc đi xe, đến khi chết thì bị nhục hình chết treo trên thập giá và được môn đệ táng trong hang đá. Thế đấy! Như vậy mà gọi được là vua sao? Chuyện khó tin nhưng lại có thật 100%: Vị vua ấy chẳng ai khác hơn là Vua Giê-su Ki-tô vậy.

Hoá cho nên, nếu chỉ căn cứ vào bộ vó bên ngoài thì không thể đánh giá đúng chất lượng được. “Xanh vỏ đỏ lòng”, “Tốt mã dẻ cùi”, cũng là lẽ thường tình thế sự. Thực ra, cũng không phải tất cả những ông vua phong kiến (kể cả những ông vua hiện đại: Thủ tướng, Tổng thống, Chủ tịch nước v.v…) đều xấu xa, đáng lên án. Cũng có nhiều những ông vua thương dân như con, biết “lo trước cái lo của thiên hạ, vui sau cái vui của mọi người” (“Tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu, hậu thiên hạ chi lạc nhi lạc” – Khổng Tử – “Luận Ngữ”), rất xứng đáng là những bậc minh quân trị vì dân nước.

Với Đức Giê-su thì chính vì Người là Con Thiên Chúa và là Thiên Chúa thật (điều này không phải chỉ do Người tự xưng – đến nỗi đã bị nhóm Pha-ri-sêu cho là phạm thượng – mà còn được chính Thiên Chúa Cha phán bảo khi Người chịu phép rửa trên sông Gio-đan, khi Người biến hình trên núi, đồng thời Chúa Thánh Thần còn linh hứng, mạc khải cho các Thánh sử, các vị tiên tri, ngôn sứ nữa). Người đã sinh ra tại một địa điểm nhất định, trong một thời điểm lịch sử cố định. Người chính là “Thánh Tử là hình ảnh Thiên Chúa vô hình, là trưởng tử sinh ra trước mọi loài thọ tạo, vì trong Người, muôn vật được tạo thành, trên trời cùng dưới đất, hữu hình với vô hình.” (Cl 1, 15-16). Ngày sinh của Người đã được cả thế giới chọn làm ngày mở đầu cho bộ lịch Công nguyên, là cái mốc để tình ngược thời gian về quá khứ (thời thượng cổ, thời tối cố); đồng thời vươn tới tương lai cho đến thiên thu vạn đại.

Người là Thiên Chúa, mà Thiên Chúa là Đấng tạo dựng vũ trụ, muôn loài, như vậy Người là chủ muôn loài, chủ vũ trụ (Vua vũ trụ) cũng là lẽ đương nhiên. Đó là xét về mặt danh nghĩa, nhưng còn mặt thực chất của vấn đề, và cũng là điều quan trọng nhất, ấy là Người đã vâng lệnh Chúa Cha xuống thế làm người để cứu chuộc nhân loại. Không cần nói đến những phép lạ, những linh hứng, mạc khải, mà chỉ cần suy niệm vào chính cuộc đời trần thế của Người (từ cách sống, cách giảng dạy, cách chữa trị bệnh nhân, đến chính việc hy sinh cả tính mạng mình vì yêu thương loài người tội lỗi), cũng đủ để xác tín Người chính là Vua – VUA TÌNH YÊU. Và chính điều này một lần nữa khẳng định Đức Giê-su Ki-tô thật sự là Vua trên hết các vua, Chúa trên hết các chúa, Người chính là VUA VŨ TRỤ vậy.

Ngày 11/12/1925, Đức Giáo hoàng Pi-ô XI thiết lập lễ kính trọng thể CHÚA GIÊ-SU KI-TÔ VUA, với lời nhắc nhở cộng đồng dân Chúa rằng: Chúa Giê-su Ki-tô, Con của Thiên Chúa và là Thiên Chúa thật, chính Người là Vua vũ trụ, Vua muôn loài. Người không những là Vua của từng cá nhân, từng gia đình mà còn là Vua của tất cả mọi loài, mọi người, mọi dân tộc, là Vua trên hết các vua ở trần gian này. Vương quyền của Người chi phối toàn thể vũ trụ, mặc dù vương quyền ấy là linh thiêng, vĩnh cửu, không lệ thuộc vào không gian, thời gian hữu hạn, không thuộc về thế gian (“Đức Giê-su trả lời: ‘Nước tôi không thuộc về thế gian này. Nếu Nước tôi thuộc về thế gian này, thuộc hạ của tôi đã chiến đấu không để tôi bị nộp cho người Do Thái. Nhưng thật ra Nước tôi không thuộc chốn này’. Ông Phi-la-tô liền hỏi: ‘Vậy ông là vua sao?’  Đức Giê-su đáp: ‘Chính ngài nói rằng tôi là vua. Tôi đã sinh ra và đã đến thế gian nhằm mục đích này: làm chứng cho sự thật. Ai đứng về phía sự thật thì nghe tiếng tôi’ .” – Ga 18, 36-37).

Lịch sử cứu độ đã khẳng  định Đức Giê-su Ki-tô là Vua không theo nghĩa chính trị hẹp hòi của trần thế, với những ưu thế tuyệt đỉnh về vật chất trong một quốc gia, như những vua chúa gian trần. Sau đó, tại CĐ Va-ti-ca-nô II, khi canh tân Phụng vụ, Giáo Hội đưa thêm vào một ý nghĩa mới: “ĐỨC GIÊ-SU KI-TÔ, VUA VŨ TRỤ” (Giáo Hội thừa nhận đặc tính vũ trụ và cánh chung được thể hiện cụ thể và đầy đủ nhất nơi mầu nhiệm Giê-su Ki-tô, vì thế nên Lễ này được đặt vào đúng vị trí của nó: Chúa nhật cuối cùng của Năm Phụng vụ, thay vì như trước đó, Đức Pi-ô XI để vào CN trước ngày Lễ Các Thánh 01/11).

Không bút mực nào có thể kể hoặc ghi lại cho hết được những điều mà Đức Vua Giê-su đã nói, đã dạy và đã làm, thật đúng như lời Gio-an Thánh sử: “Chính môn đệ này làm chứng về những điều đó và đã viết ra. Chúng tôi biết rằng lời chứng của người ấy là xác thực. Còn có nhiều điều khác Đức Giê-su đã làm. Nếu viết lại từng điều một, thì tôi thiết nghĩ: cả thế giới cũng không đủ chỗ chứa các sách viết ra.” (Ga 21, 24-25). Rõ ràng Vua Giê-su là một vị Vua không ngai vàng, nhưng Vương Quốc của Người được xây dựng và hoàn thành trong sự chết và phục sinh để cứu độ nhân loại. Vương Quốc của Người bao trùm lên tất cả muôn loài (“cả trên trời đưới đất và trong nơi âm phủ”). Vương Quốc của Người chính là Vương Quốc Tình Yêu vậy.

Ôi! Xin cho con không đui mù trước những thảm cảnh nơi trần thế, xin cho con khỏi câm điếc trước những bất công đày đoạ con người, và nhất là xin cho con được mở rộng trái tim hèn yếu của con, hằng ngày kín múc Tình Yêu chan chứa nơi Ngài, để con biết đến với anh em của con bằng cách san sẻ nguồn Tình Yêu vô tận đó. Ôi, lạy Đức Vua Tình Yêu! Xin cho con luôn được sống trong cuộc sống “vui với người vui và khóc với kẻ u sầu”.

Ôi! “Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, Chúa đã muốn quy tụ muôn loài dưới quyền lãnh đạo của Đức Ki-tô là người Con mà Chúa hằng ưu ái, và là Vua toàn thể vũ trụ. Xin cho hết mọi loài thọ sinh đã được cứu khỏi vòng nô lệ tội lỗi biết phụng thờ Chúa là Đấng cao cả uy linh và không ngớt lời ngợi khen chúc tụng. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô, Chúa chúng con. A-men.” (Lời nguyện Nhập lễ, lễ Đức Giê-su Ki-tô Vua vũ trụ).

JM. Lam Thy ĐVD.