Thượng hội đồng, Zen và Hán hóa: Thỏa thuận của Vatican với Trung Quốc gây căng thẳng
Thượng hội đồng, Zen và Hán hóa: Thỏa thuận của Vatican với Trung Quốc gây căng thẳng
Hai người Công giáo nổi tiếng — Đức Hồng y Joseph Zen của Hồng Kông và tác giả người Mỹ George Weigel — đã đưa ra những lời chỉ trích gay gắt đối với Thượng hội đồng về tính Công đồng, đặc biệt tập trung vào cách tiếp cận của Vatican đối với Trung Quốc.
Trong một bài đăng trên blog được công bố vào ngày 18 tháng Mười, Zen, giám mục danh dự 92 tuổi của Hồng Kông, đã đưa ra lời kêu gọi cầu nguyện khẩn cấp khi Thượng hội đồng bước vào tuần thứ ba.
“Chúng ta phải cầu nguyện để Thượng hội đồng này kết thúc thành công (một cách tử tế),” Zen viết, nêu ra ba mối quan tâm cơ bản.
Vị hồng y đặt câu hỏi về tính hợp pháp của cuộc họp với tư cách là Thượng hội đồng Giám mục, xét đến việc có sự tham gia của các thành viên bỏ phiếu không phải là giám mục.
“Với việc ‘những người không phải là giám mục’ cùng bỏ phiếu, thì Thượng hội đồng không còn là Thượng hội đồng Giám mục nữa,” Zen lập luận.
Về tuyên bố gây tranh cãi của Fiducia Supplicans và các vấn đề LGBTQ, Đức Hồng y Zen đã viết: “Tôi nghĩ rằng ít nhất nên tránh tranh luận bất tận về vấn đề ban phước cho các cặp đôi đồng giới” và thúc giục các đại biểu của hội đồng: “Nếu vấn đề này không được giải quyết trong hội đồng, tương lai của Giáo hội sẽ rất không rõ ràng, bởi vì một số giáo sĩ và bạn bè của giáo hoàng khăng khăng muốn thay đổi truyền thống của Giáo hội về vấn đề này.”
Vị Giám mục danh dự của Hồng Kông cũng cảnh báo về việc trao cho các hội đồng giám mục riêng lẻ thẩm quyền độc lập về các vấn đề giáo lý. “Nếu ý tưởng này thành công, chúng ta sẽ không còn là Giáo hội Công giáo nữa,” Đức Hồng y Zen cảnh báo.
Đây không phải là lần đầu tiên vị hồng y này lên tiếng bày tỏ lo ngại về hội đồng.
Trong một bài phê bình được công bố vào ngày 15 tháng Hai, ngài lập luận rằng hội đồng trình bày “hai tầm nhìn đối lập” về bản chất và tổ chức của Giáo hội.
Trong khi đó, Weigel, một thành viên cao cấp đáng kính tại Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công, đã viết một bài xã luận trên tờ Wall Street Journal vào ngày 17 tháng Mười chỉ trích sự hiện diện của hai giám mục Trung Quốc tại hội đồng.
Weigel lập luận rằng Giám mục Vincent Zhan Silu của Funing/Mindong và Giám mục Joseph Yang Yongqiang của Hàng Châu đang “quyết tâm ‘Trung Quốc hóa’ Giáo hội Công giáo.”
Người viết tiểu sử của Thánh John Paul II cũng chỉ ra rằng Zhan Silu trước đây đã bị khai trừ vì chấp nhận tấn phong mà không có sự chấp thuận của giáo hoàng. Weigel lưu ý rằng Yang Yongqiang là phó chủ tịch của Hiệp hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc, mà Weigel mô tả là “một công cụ của Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Ủy ban Trung ương đảng Cộng sản.”
Thỏa thuận gây tranh cãi dự kiến sẽ được gia hạn
Hội đồng diễn ra trong bối cảnh cuộc tranh luận đang diễn ra về mối quan hệ ngoại giao giữa Tòa Thánh và Bắc Kinh, đặc biệt là thỏa thuận Trung - Vatican về việc bổ nhiệm giám mục.
Thỏa thuận tạm thời được ký lần đầu tiên vào năm 2018 và được gia hạn vào năm 2020 và 2022 và có khả năng sẽ được gia hạn thêm một lần nữa vào tháng Mười năm nay.
Tính đến thời điểm báo cáo này, Vatican vẫn chưa công bố liệu thỏa thuận có được gia hạn hay không, mặc dù các nhà quan sát đều mong đợi thỏa thuận sẽ được gia hạn.
Trong khi những người chỉ trích nêu lên những lo ngại nghiêm trọng về cách tiếp cận ngoại giao của Vatican đối với Bắc Kinh và chính sách Hán hóa của Trung Quốc, Tòa Thánh đã công khai tăng gấp đôi chiến lược ngoại giao ủng hộ Bắc Kinh.
Đức Hồng y Pietro Parolin đã ca ngợi chiến dịch “Hán hóa” tôn giáo và văn hóa của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại quốc gia này, nói rằng nó liên quan đến khái niệm hội nhập văn hóa của Công giáo “mà không gây nhầm lẫn và không phản đối.”
Weigel đã mạnh mẽ bác bỏ cách giải thích này trong một bài bình luận cho National Catholic Register.
Gần đây hơn, Andrea Tornielli, giám đốc biên tập của Vatican News, đã viết vào ngày 17 tháng Mười rằng các giám mục Trung Quốc tại hội đồng đã nhấn mạnh đến sự hiệp thông của họ với Giáo hội hoàn vũ.
Tornielli trích lời Yang nói rằng: “Giáo hội ở Trung Quốc cũng giống như Giáo hội Công giáo ở các quốc gia khác trên thế giới: Chúng tôi thuộc cùng một đức tin, cùng chung phép rửa tội và tất cả chúng tôi đều trung thành với Giáo hội duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền.”
Giám đốc Vatican News cũng đưa tin Yang tuyên bố: “Chúng tôi theo tinh thần truyền giáo là ‘trở thành tất cả mọi thứ cho mọi người’. Chúng tôi thực sự thích nghi với xã hội, phục vụ xã hội, tuân thủ theo hướng Hán hóa Công giáo và rao giảng tin mừng.”
Thụ Nhân