Chiến đấu nội tâm

CHIẾN ĐẤU NỘI TÂM (CN I/MV-A)

Theo từ nguyên, thì “vọng” ( 望 ) là: nhìn, hướng về nơi mà tâm trí đang tưởng nhớ, trông chờ; “hy vọng” ( 希望 ) là: mong chờ, trông đợi. Tâm lý chung của con người thì chỉ mong chờ, trông đợi những điều tốt lành, không ai mong đợi những điều xấu xa cả. Vì thế, lịch Phụng Vụ đã quy định 4 tuần trước lễ Giáng Sinh là Mùa Vọng (tượng trưng cho 4.000 năm Cựu Ước trông đợi ngày Chúa giáng trần). Trông đợi ngày Chúa Giáng Sinh là trông đợi Tin Mừng Đấng Cứu Thế xuống trần cứu độ nhân loại, vui mừng phấn khởi là điều tất nhiên; nhưng đọc câu mở đầu bài Tin Mừng hôm nay (CN I/MV-A) thì bất kỳ ai cũng rùng mình sợ hãi: “Quả thế, thời ông Nô-ê thế nào, thì ngày Con Người quang lâm cũng sẽ như vậy. Vì trong những ngày trước nạn hồng thủy, thiên hạ vẫn ăn uống, cưới vợ lấy chồng, mãi cho đến ngày ông Nô-ê vào tàu. Họ không hay biết gì, cho đến khi nạn hồng thủy ập tới cuốn đi hết thảy. Ngày Con Người quang lâm cũng sẽ như vậy.” (Mt 24, 37-39). Tuy nhiên, nếu chỉ là đón mừng Chúa Giáng Sinh thì Chúa đã đến rồi; và chính Người dạy những Lời trên là để nói đến ngày Người đến lần thứ hai (ngày Con Người quang lâm). Vậy phải hiểu vấn đề như thế nào?

Vì sao có nạn Hồng thủy? Ấy cũng bởi vì “ĐỨC CHÚA thấy rằng sự gian ác của con người quả là nhiều trên mặt đất, và lòng nó chỉ toan tính những ý định xấu suốt ngày. ĐỨC CHÚA hối hận vì đã làm ra con người trên mặt đất, và Người buồn rầu trong lòng. ĐỨC CHÚA phán: "Ta sẽ xoá bỏ khỏi mặt đất con người mà Ta đã sáng tạo, từ con người cho đến gia súc, giống vật bò dưới đất và chim trời, vì Ta hối hận đã làm ra chúng." (St 6, 5-7). Tất cả “mọi xác phàm đã theo nếp sống hư hỏng trên mặt đất.” (St 6, 12), duy chỉ có ông Nô-ê là được đẹp lòng ĐỨC CHÚA, nên Người truyền cho ông đóng một con tàu, rồi đem toàn bộ gia đình ông cùng với mọi sinh vật, mọi xác phàm, mỗi loại một đôi, để giữ cho chúng sống với ông (St 6, 13-22). Sự kiện này đã như một tín hiệu báo cho người đương thời biết nạn lụt hồng thủy sắp xảy ra, vậy mà “thiên hạ vẫn ăn uống, cưới vợ lấy chồng”, làm như sẽ không có gì xảy ra cả! Lụt hồng thủy đã xóa sạch những con người vô tâm vô tín đó.

Thái độ “không hay biết gì” ở đây không hẳn chỉ mang nghĩa là “không có khả năng nhận ra”, mà đúng hơn là “không muốn biết”. Như vậy là đã rõ, sở dĩ Đức Ki-tô nói tới ngày Con Người quang lâm sẽ diễn ra quang cảnh như ngày lụt hồng thủy, vì Người đã quá rõ loài người chỉ thích tin vào và “làm tôi tiền của vật chất”, hơn là tin vào và “làm tôi Thiên Chúa”. Cũng đã hơn một lần Người dạy: “Nhưng khi Con Người ngự đến, liệu Người còn thấy lòng tin trên mặt đất nữa chăng?” (Lc 18, 8). Thực thế, đã có biết bao dấu chỉ tiên báo (từ Cựu Ước) là Con Thiên Chúa sẽ “mặc lấy thân nô lệ, sống như người trần thế, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự”, và Người đã đến, đã sống như “Con Người không có chỗ tựa đầu” (Lc 9, 58) để rao giảng Tin Mừng cứu độ. Một sự kiện đã xảy ra hiện thực nhãn tiền, vậy mà thiên hạ vẫn làm như không hay biết gì, thậm chí còn chống đối lại. Như thế thì ngày Chúa đến lần thứ hai, chắc chắn thiên hạ vẫn nhởn nhơ “bình chân như vại” sống trong tội lỗi ngập đầu, chẳng cần biết sự gì sẽ xảy ra!

Một bài học lớn cho người tín hữu: Thời ông Nô-ê, việc đóng tàu đã trở nên tín hiệu cho một thực tại chắc chắn sẽ xảy đến là nạn lụt hồng thủy. Cũng thế, trong thời đại cứu độ, thành Giê-ru-sa-lem sẽ bị khốn khổ và tàn phá là tín hiệu của ngày Chúa Ki-tô quang lâm. Nếu nạn hồng thủy là một sự kiện lịch sử đã xảy ra đột ngột, thì “ngày Con Người quang lâm cũng sẽ như vậy”, nghĩa là Đức Giê-su sẽ trở lại lần thứ hai vào một thời điểm nào đó không ai biết được. Biết một sự kiện chắc chắn sẽ xảy đến, nhưng lại không biết nó sẽ xảy ra vào lúc nào, điều này đưa người tín hữu tới một cái biết khác, là biết phải chuẩn bị sẵn sàng như thế nào. Và đó cũng chính là điểm Đức Ki-tô cảnh báo: “Cho nên anh em cũng vậy, anh em hãy sẵn sàng, vì chính giờ phút anh em không ngờ, thì Con Người sẽ đến.” (Mt 24, 44).

Vâng, “Vậy anh em hãy canh thức, vì anh em không biết ngày nào Chúa của anh em đến.” (Mt 24, 43). Canh thức không phải chỉ là thức suốt đêm này qua đêm khác như một người bị bệnh mất ngủ, mà là phải tỉnh táo, canh giữ, phòng vệ trong mọi trường hợp, mọi lúc, mọi nơi. Nói cách khác là phải cảnh giác trước những hiện tượng thiên nhiên và nhất là những trò lừa bịp, ma mị của ma quỷ thông qua con người, phải tìm đến với Lời Chúa, lắng nghe Lời Chúa và kiên quyết sống theo Lời Chúa dạy. Vâng, nhất quyết "Phải như thế, vì anh em biết chúng ta đang sống trong thời nào. Đã đến lúc anh em phải thức dậy, vì hiện nay ngày Thiên Chúa cứu độ chúng ta đã gần hơn trước kia, khi chúng ta mới tin đạo. Đêm sắp tàn, ngày gần đến. Vậy chúng ta hãy loại bỏ những việc làm đen tối, và cầm lấy vũ khí của sự sáng để chiến đấu. Chúng ta hãy ăn ở cho đứng đắn như người đang sống giữa ban ngày: không chè chén say sưa, không chơi bời dâm đãng, cũng không cãi cọ ghen tương. Nhưng anh em hãy mặc lấy Chúa Giê-su Ki-tô, và đừng chiều theo tính xác thịt mà thoả mãn các dục vọng" (Rm 13, 11-14).

Chưa hết đâu, đã đành là phải tỉnh thức, nhưng còn phải sẵn sàng chuẩn bị dầu đèn, sẵn sàng đem những nén bạc Chúa trao ra kinh doanh cho có hiệu quả để đầu tư vào kho báu Nước Trời. Với những người ưa thích chiến tranh, khủng bố thì hãy “đúc gươm đao thành cuốc thành cày, rèn giáo mác nên liềm nên hái. Dân này nước nọ sẽ không còn vung kiếm đánh nhau, và thiên hạ thôi học nghề chinh chiến.” (Is 2, 4). Với những người thu thuế thì "Đừng đòi hỏi gì quá mức đã ấn định cho các anh." Với binh lính thì "Chớ hà hiếp ai, cũng đừng tống tiền người ta, hãy an phận với số lương của mình." (Lc 3, 12-14). Nói chung, tất cả đừng sống “vị kỷ”  (vì mình) mà hãy sống “vị tha” (vì người) bằng cách  "Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy" (Lc 3, 11). Một cách cụ thể, cần phải có một cuộc “chiến đấu nội tâm” (Rm 7, 14-24) để trở thành con người mới.

Có thế mới gọi là tỉnh thức và sẵn sàng đón chờ ngày Chúa đến, ngày Con Người quang lâm: "Bấy giờ, dấu hiệu của Con Người sẽ xuất hiện trên trời; bấy giờ mọi chi tộc trên mặt đất sẽ đấm ngực và sẽ thấy Con Người rất uy nghi vinh hiển ngự giá mây trời mà đến. Người sẽ sai các thiên sứ của Người thổi loa vang dậy, tập hợp những kẻ được Người tuyển chọn từ bốn phương, từ chân trời này đến chân trời kia" (Mt 24, 30-31). Vâng, người tín hữu trong những ngày trông đợi hãy vững niềm tin (vì "Đức tin là hy vọng" – xc Tđ "Spe Salvi", số 1); và kiên trì làm cho mình trở thành những hạt "thóc mẩy". Thực sự chỉ có như vậy mới không lo sợ  “Tay Người cầm nia, Người sẽ rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi.” (Mt 3, 12).

Nếu chỉ hiểu ngày lễ Giáng Sinh như một kỷ niệm sinh nhật của một vị Vua trên hết các vua, Chúa trên hết các chúa, thì 4 tuần lễ của Mùa Vọng sẽ chỉ là một chuỗi ngày quét dọn trang hoàng nhà cửa, may mặc quần áo mới và nhất là mua sắm những chiếc bánh sinh nhật (birthday cake) thật lớn và hợp mốt. Và thực tế đã chứng minh: Người người, nhà nhà (kể cả những nhà không cùng tôn giáo) đã chuẩn bị đón mừng lễ Giáng Sinh như vậy: Sắm những dây đèn màu chớp sáng ngoạn mục, những ngôi sao rực rỡ, những cây thông kiểu cách vá nhất là những hang đá Bê-lem hoành tráng. Việc làm đó là tốt, vì tâm lý chung của con ngườ cái gì cũng thích được “thực mục sở thị” (trông thấy nhãn tiền), và chính những cái được nhìn thấy ấy sẽ tạo ấn tượng tốt đẹp trong lòng.

Tuy nhiên, nếu chỉ có vậy thì vẫn chưa đủ, mà cần phải đi sâu vào ý nghĩa thần học của Mùa Vọng: Mùa Trông Đợi Chúa đến lần thứ hai. Vâng, Mùa Vọng phải là mùa trông đợi, mùa chờ đón Tin Mừng Đấng Cứu Thế quang lâm lần thứ hai. ”Quả thế, chúng ta đã được cứu độ, nhưng vẫn còn phải trông mong. Thấy được điều mình trông mong, thì không còn phải là trông mong nữa: vì ai lại trông mong điều mình đã thấy rồi? Nhưng nếu chúng ta trông mong điều mình chưa thấy, thì đó là chúng ta bền chí đợi chờ.” (Rm 8, 24-25). Đã đành là Chúa đã đến, đang đến và luôn sẵn sàng ở lại trong cung lòng mỗi người hàng ngày hàng giờ, nhưng chỉ những người ngay lành, công chính mới thực sự được Chúa ở cùng "mọi ngày cho đến tận thế". Ngày Chúa quang lâm lần thứ hai thì chưa tới và có thể tới bất cứ lúc nào, tới vào lúc loài người bất ngờ nhất, và khi Người tới thì toàn thể nhân loại đều được diện kiến. Duy chỉ có điều – và là điều cần quan tâm nhất, cần lo lắng nhất – là vào ngày giờ ấy, ai sẽ được đứng ở bên phải và ai sẽ phải đứng ở bên trái Chúa.

Chính vì thế, xin hãy biến 4 tuần lễ Mùa Vọng đón chờ ngày Chúa giáng trần trong năm Phụng vụ thành mùa vọng trong suốt cuộc đời trông đợi Chúa quang lâm vào ngày cánh chung vũ trụ. Ngay từ bây giờ, có thể anh vừa mới sinh ra, có thể chị đang ở tuổi thanh niên, trung niên, có thể ông bà đang ở vòng bóng xế, và cũng có thể các cụ đang thèm ăn đất hơn thèm ăn cơm, chân trên lỗ chân dưới lỗ, xin tất cả "Anh em hãy thắt lưng cho gọn, thắp đèn cho sẵn. Hãy làm như những người đợi chủ đi ăn cưới về, để khi chủ vừa về tới và gõ cửa, là mở ngay. Khi chủ về mà thấy những đầy tớ ấy đang tỉnh thức, thì thật là phúc cho họ. Thầy bảo thật anh em: chủ sẽ thắt lưng, đưa họ vào bàn ăn, và đến bên từng người mà phục vụ" (Lc 12, 35-37). Vâng, xin hãy thực sự sống cuộc đời trần thế cho Mùa Vọng Nước Trời mai hậu sẽ được đứng ở bên phải Chúa, ngẩng cao đầu diện kiến Thiên nhan Đấng Cứu Tinh.

Khi tác giả viết những dòng này, thì thế giới đang sững sờ và hoảng loạn vì một siêu bão vừa ập xuống Phillippine. Theo số liệu mới nhất do Hội đồng quốc gia xử lý và giảm thiểu nguy cơ thiên tai của Philippines (NDRRMC) công bố ngày 19/11/2013, bão Haiyan đã cướp đi sinh mạng của 3.892 người và làm 18.267 người bị thương. Một tuần sau khi cơn bão đi qua, hiện 1.602 người vẫn mất tích (Báo điện tử online <Khoahoc.com.vn>). Trong khi đó thì nội chiến, chiến tranh, khủng bố vẫn hoành hành trên mặt đất. Phải chăng đó chính là những dấu hiệu cảnh báo ngày cánh chung đã cận kề? Chính vì thế, người Ki-tô hữu hãy tỉnh thức và sẵn sàng, đừng đắm chìm trong dục vọng u mê tăm tối nữa. Nào, “Hãy trỗi dậy hỡi ai ngủ mê. Hãy trỗi dậy từ cõi chết, Chúa sẽ chiếu ngời ánh quang vinh trên đầu ngươi. TK- Ðã bao năm qua gian trần miệt mài sống trong vòng u tối. Giờ được Chúa dẫn vào nguồn sống, ta hãy bước theo đường quang vinh.” (TCCĐ “Hãy trỗi dậy hỡi ai ngủ mê”). Ước được như vậy. Amen.

JM. Lam Thy ĐVD.