Chương 13

Mátthêu - Chương 13

Dụ ngôn người gieo hạt.

1Ngày hôm đó, Chúa Giêsu rời nhà và đến ngồi bên bờ biển; 2dân chúng tụ tập quanh Ngài rất đông nên Ngài xuống thuyền ngồi, còn mọi người đứng dọc theo bờ biển. 3Và Ngài dùng dụ ngôn mà nói với họ: “Này, người gieo giống ra đi gieo hạt. 4Khi anh ta gieo, một số hạt rơi trên vệ đường và chim trời tới ăn mất. 5Một số hạt rơi trên đá sỏi, nơi có rất ít đất. Ngay tức thì nó nẩy mầm vì đất không nhiều; 6khi nắng lên, nó bị cháy khô đi vì thiếu rễ. 7Một số hạt rơi trong bụi gai, và bụi gai lớn lên làm nó chết nghẹt. 8Nhưng một số hạt rơi trên đất màu mỡ và sinh hoa kết quả, có hạt được gấp trăm, có hạt được sáu mươi và có hạt được ba mươi. 9Ai có tai để nghe thì hãy nghe”.

Mục đích dụ ngôn.

10Các môn đệ đến gần Chúa Giêsu và hỏi: “Tại sao Thầy lại nói với họ bằng dụ ngôn?”. 11Ngài đáp: “Các con được ban cho ơn hiểu biết các mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không. 12Người có, sẽ được cho thêm, và được dư đầy; còn kẻ không có, ngay cả cái người ấy đang có, cũng sẽ bị tước đi. 13Đó là lý do tại sao Thầy nói với họ bằng dụ ngôn, để họ có trố mắt nhìn cũng không thấy, và có lắng tai nghe cũng không hiểu được; 14và chính nơi họ mà lời ngôn sứ Isaia nói được ứng nghiệm:

“Các ông dù nghe vẫn không hiểu,

và dù nhìn vẫn không bao giờ thấy.

15Vì lòng dân này đã ra chai đá

họ hầu như đã nặng tai,

đã nhắm mắt,

để khỏi thấy bằng mắt và khỏi nghe bằng tai,

rồi lỡ ra lòng họ hiểu được mà sám hối,

và Ta sẽ chữa lành cho”.

Đặc quyền làm môn đệ.

16“Nhưng phúc cho mắt các con, vì được thấy và phúc cho tai các con vì được nghe. 17Amen, Thầy nói cho các con biết, nhiều ngôn sứ và nhiều người công chính khao khát nhìn thấy những gì các con thấy mà không được thấy; và ước ao nghe những gì các con nghe mà không được nghe.

Giải thích dụ ngôn người gieo hạt.

18Vậy các con hãy nghe dụ ngôn người gieo hạt. 19Hễ ai nghe Lời Nước [Trời] và không hiểu, thì Sự Dữ đến và cướp đi điều đã được gieo trong lòng người ấy; đó là kẻ được gieo dọc đường. 20Còn kẻ được gieo trên nơi có đá, đó là kẻ nghe Lời và tức khắc vui mừng đón nhận, 21vì không bén rễ trong lòng, nhưng là kẻ nhất thời, nên khi gặp phải khổ đau hay bắt bớ vì Lời, thì liền vấp ngã ngay. 22Kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe Lời, nhưng nỗi bận tâm việc đời và sự giả dối của giàu sang đã bóp nghẹt Lời, nên không sinh trái được. 23Còn kẻ được gieo vào đất tốt, đó là kẻ nghe Lời và hiểu, nên sinh trái, có hạt được một trăm, có hạt được sáu mươi, có hạt được ba mươi”.

Dụ ngôn cỏ dại lẫn trong lúa mì.

24Chúa Giêsu nói với họ một dụ ngôn khác: “Nước Trời giống như người đi gieo hạt tốt trên đồng. 25Khi mọi người đang ngủ, kẻ thù anh ta đến và gieo cỏ dại xen vào giữa lúa rồi đi mất. 26Khi lúa mọc lên và trổ bông, cỏ dại cũng lộ ra. 27Gia nhân liền đến với ông ta và nói: “Thưa ông chủ, không phải ông gieo hạt giống tốt trên đồng đấy sao? Thế thì cỏ dại đến từ đâu?”. 28Ông ta đáp: “Kẻ thù đã làm điều này”. Gia nhân nói với ông rằng: “Ông có muốn chúng tôi đi nhổ chúng lên không?”. 29Ông ta đáp: “Không, nếu các anh nhổ cỏ dại, vô tình lỡ tay các anh lại nhổ luôn cả lúa, 30hãy để chúng cùng lớn lên cho tới mùa gặt. Khi đó, tôi sẽ dặn thợ gặt: “Trước tiên hãy gom cỏ lại thành bó mà đốt đi, rồi sẽ thu lúa vào kho cho tôi””.

Dụ ngôn hạt cải.

31Chúa Giêsu nói với họ một dụ ngôn khác: “Nước Trời giống như hạt cải mà người kia lấy gieo trên ruộng của mình. 32Nó là hạt nhỏ nhất trong các hạt, nhưng khi lớn lên lại thành to lớn hơn các cây rau khác và thành bụi cây to và chim trời đến làm tổ trên các cành cây”.

Dụ ngôn nắm men.

33Chúa Giêsu nói với họ dụ ngôn khác: “Nước Trời giống như men mà một người phụ nữ kia lấy và trộn vào ba đấu bột §, cho đến khi cả khối bột dậy men.

Cách sử dụng dụ ngôn.

34Chúa Giêsu nói những điều này với đám đông bằng dụ ngôn; và Ngài không nói điều gì mà không dùng dụ ngôn, 35để ứng nghiệm những gì được các ngôn sứ nói:

“Mở miệng Ta nói dụ ngôn,

để công bố những gì kín ẩn

từ thuở tạo thành thế gian”.

Giải thích dụ ngôn cỏ dại.

36Rồi Chúa Giêsu giải tán đám đông mà đi vào nhà. Các môn đệ tiến đến gần Ngài và nói: “Xin giải thích cho chúng con dụ ngôn cỏ dại trên đồng”. 37Ngài đáp: “Người gieo giống tốt là Con Người; 38cánh đồng là thế gian, hạt giống tốt là con cái Nước [Trời]. Cỏ dại là con cái Quỷ; 39và kẻ thù gieo chúng là Quỷ. Mùa gặt là tận thế, và người gặt là các thiên thần. 40Cũng như người ta thu cỏ dại rồi đốt đi, ngày tận thế cũng vậy: 41Con Người sẽ sai các thiên thần cúa Ngài gạt ra khỏi Nước Trời tất cả những ai nên cớ cho người khác vấp phạm và những ai làm điều ác, 42các vị sẽ quăng chúng vào lò lửa, nơi mà chúng sẽ khóc lóc nghiến răng. 43Lúc đó người công chính sẽ chiếu sáng như mặt trời trong Nước của Cha họ. Ai có tai để nghe thì hãy nghe.

Các dụ ngôn khác.

44“Nước Trời giống như kho tàng chôn trong ruộng, có người tìm thấy liền tạm giấu đi và vui mừng về bán tất cả những gì anh ta có để mua ruộng đó. 45Lại nữa, Nước Trời giống như thương nhân đi tìm ngọc quý. 46Khi tìm thấy rồi, anh ta bán tất cả những gì mình có mà mua viên ngọc. 47Nước Trời cũng giống mẻ lưới quăng xuống biển, thu được đủ loại cá. 48Khi lưới đầy, họ kéo lên bờ và ngồi xuống để nhặt cá ngon cho vào giỏ, còn cá dở thì quăng đi. 49Vào ngày tận thế, các thiên thần sẽ đi chia tách kẻ ác khỏi người công chính 50và ném kẻ ác vào lò lửa, nơi họ sẽ khóc lóc nghiến răng.

Kho tàng cũ và mới.

51“Các con có hiểu tất cả những điều này không?”. Họ trả lời: “Có”. 52Và Ngài đáp: “Các bậc kinh sư được học về Nước Trời cũng giống như chủ nhà kia lấy từ trong kho cả cái mới và cái cũ”. 53Xảy ra là khi Chúa Giêsu nói xong các dụ ngôn ấy, Ngài rời khỏi đó.

V. Chúa Giêsu, Nước Trời, và Giáo Hội
(13:54–18:35)

Bị tẩy chay tại Nagiarét.

54Chúa Giêsu về quê và giảng dạy mọi người trong hội đường. Họ ngạc nhiên và nói: “Nhờ đâu ông này được khôn ngoan và làm được những phép lạ đó? 55Ông ấy không phải là con bác thợ mộc sao? Mẹ ông ấy chẳng phải là Maria và anh em ông ấy là Giacôbê, Giuse, Simon và Giuđa sao? 56Chẳng phải chị em ông ấy đang ở với chúng ta sao? Nhờ đâu ông ấy có được tất cả điều này?”. 57Và họ vấp phạm vì Ngài. Chúa Giêsu nói với họ: “Chẳng  ngôn sứ nào mà không được vinh danh, chỉ trừ ra nơi quê hương và nơi họ hàng mình”. 58Ngài không làm nhiều phép lạ tại đó vì họ thiếu lòng tin.

===============

§ Mt 13, 33 "Đấu": được dịch từ đơn vị đo lường cổ “sêa” của người Do Thái, mỗi đấu tương đương khoảng 10-12 lít. Tổng số bột này, khoảng trên dưới 30 kílô, có thể đủ cho khoảng 100-150 người ăn trong một bữa tiệc.